کد مطلب:314726 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:266
وضعیت اولیه سقاخانه
بنای این سقاخانه به نام نوروزخان ایشیك آقاسی، بانی آن شهرت دارد. نوروزخان پسر الهوردی خان عزالدین لوی قاجار، از یاران محمدحسن خان قاجار بود (اعتماد السلطنه: 1364، ج 1، ص 858). وی در دوره سلطنت فتحعلی شاه قاجار، سمت ایشیك آقاسی باشی [رئیس تشریفات] و حاجب باری او را داشته است.
از آثار منسوب به این شخصیت، تكیه نوروزخان، سقاخانه نوروزخان و حمام نوروزخان، در تهران بوده كه حمام آن خراب و به كلی از میان رفته، ولی آثاری از تكیه و سقاخانه اش تا مدتها پایدار مانده و به نام او شهرت داشته است (بامداد: 1347، ج 3، ص 394). البته گاهی تكیه نوروزخان را تكیه ی حسام السلطنه نیز می خوانند، كه منظور حسام السلطنه مراد میرزا، است كه خانه های وسیع او
[ صفحه 220]
نزدیك سقاخانه نوروزخان و در حقیقت در اول محله بازار، قرار داشت. وی عموی ناصرالدین شاه و فاتح هرات بود (حسینی بلاغی: 1350، ص 52 ط) و به عقیده آقای حسینی بلاغی، بنای تكیه ی نوروزخان واقع در قرب مدرسه آصفیه، از حسام السلطنه است.
اینكه چرا این گونه اماكن خاص برای تكیه و سقاخانه در نظر گرفته می شده، چنان كه قبلا نیز گذشت ریشه ای قدیمی تر از زمان نوروزخان و قاجار داشته است، به طوری كه به عقیده ی آقای كریمان به احتمال زیاد، بیشتر این آثار متعلق به روزگاری است كه تهران صورت دیه داشته و شاید كه اصل و منشأ پاره ای از اماكن متبركه تهران، حتی به روزگار پیش از اسلام دیه طهران نیز برسد (كریمان: 1356، ص 161).
به هر تقدیر قدمت سقاخانه، آرایه بندی های بنا، و تزیینات داخلی سقاخانه، به همراه جای پای سنگی آن، سقاخانه نوروزخان را در سراسر شهر تهران مشهور كرده بود. دیر زمانی بود كه مردم این شهر از نقاط دور و نزدیك، برای زیارت جای پای سنگی این سقاخانه، گرد می آمدند و در پای آن مراد خواسته و شمع روشن می كردند و نذر و نیاز می كردند.
از آثار منسوب به این شخصیت، تكیه نوروزخان، سقاخانه نوروزخان و حمام نوروزخان، در تهران بوده كه حمام آن خراب و به كلی از میان رفته، ولی آثاری از تكیه و سقاخانه اش تا مدتها پایدار مانده و به نام او شهرت داشته است (بامداد: 1347، ج 3، ص 394). البته گاهی تكیه نوروزخان را تكیه ی حسام السلطنه نیز می خوانند، كه منظور حسام السلطنه مراد میرزا، است كه خانه های وسیع او
[ صفحه 220]
نزدیك سقاخانه نوروزخان و در حقیقت در اول محله بازار، قرار داشت. وی عموی ناصرالدین شاه و فاتح هرات بود (حسینی بلاغی: 1350، ص 52 ط) و به عقیده آقای حسینی بلاغی، بنای تكیه ی نوروزخان واقع در قرب مدرسه آصفیه، از حسام السلطنه است.
اینكه چرا این گونه اماكن خاص برای تكیه و سقاخانه در نظر گرفته می شده، چنان كه قبلا نیز گذشت ریشه ای قدیمی تر از زمان نوروزخان و قاجار داشته است، به طوری كه به عقیده ی آقای كریمان به احتمال زیاد، بیشتر این آثار متعلق به روزگاری است كه تهران صورت دیه داشته و شاید كه اصل و منشأ پاره ای از اماكن متبركه تهران، حتی به روزگار پیش از اسلام دیه طهران نیز برسد (كریمان: 1356، ص 161).
به هر تقدیر قدمت سقاخانه، آرایه بندی های بنا، و تزیینات داخلی سقاخانه، به همراه جای پای سنگی آن، سقاخانه نوروزخان را در سراسر شهر تهران مشهور كرده بود. دیر زمانی بود كه مردم این شهر از نقاط دور و نزدیك، برای زیارت جای پای سنگی این سقاخانه، گرد می آمدند و در پای آن مراد خواسته و شمع روشن می كردند و نذر و نیاز می كردند.